Nowe przepisy – Ustawa Antylichwiarska 2019. Co planuje rząd?

Od kilku lat rząd wprowadza rozwiązania prawne, które ograniczają zarobkowe zapędy firm pożyczkowych na pożyczkobiorcach. Dzięki temu koszty chwilówek maleją, a konsumenci mogą spać spokojnie, bez obaw o ukryte koszty. W walce z lichwą kolejnym przełomem ma być kolejna nowelizacja tzw. ustawy antylichwiarskiej. Co nowego planuje rząd w kwestii pożyczek pozabankowych?
Ustawa Antylichwiarska 2019 – maksymalny poziom ochrony pożyczkobiorcy
Najnowsze doniesienia z rządowych prac wskazują, że Ustawa Antylichwiarska 2019 istotnie zwiększy zakres ochrony konsumentów i ograniczy proceder nakładania na pożyczkobiorców nieuzasadnionych kosztów. Rząd chce, aby firmy pożyczkowe zarabiały niemal wyłącznie na odsetkach. W tym celu zdecydował się na drastyczne obniżenie maksymalnej wysokości opłat około pożyczkowych, marży czy prowizji. Takie zmiany mają uchronić fanów szybkich pożyczek przed spiralą zadłużenia. Poprzednia wersja ograniczeń kosztów pożyczek już znacząco ukróciła nadużycia firm pożyczkowych. Nadal jednak odnotowywano wykorzystywanie osób w trudnej sytuacji finansowej i obciążanie ich kosztami, które wielokrotnie przewyższały pożyczoną kwotę. Nowe prawo ma uchronić pożyczkobiorcę pozbawiania go dorobku życia i wyeliminować proceder odbioru nieruchomości.
Maksymalna wysokość kosztów pożyczki
Początkowo projekt ustawy antylichwiarskiej zakładał zmianę maksymalnej wysokości kosztów pozaodsetkowych kredytu konsumenckiego na poziomie 25% w przypadku kosztów niezależnych od okresu kredytowania oraz 30% w przypadku kosztów uzależnionych od okresu kredytowania. W pierwotnej wersji projektu ustawy przyjętego przez rząd 18 czerwca 2019 r. wartości te zastąpiono jednak wartościami odpowiednio 20% i 25%. Ostatecznie zdecydowano się jednak na reasumpcję, w wyniku której wysokość pozaodsetkowych kosztów jeszcze bardziej obniżono i wynosi ona obecnie maksymalnie 10%. Co więcej, pożyczkodawca udzielający konsumentowi pożyczkę, której koszty dodatkowe będą dwukrotnie wyższe niż te, które określono jako maksymalne będzie podlegał karze ograniczenia wolności od trzech miesięcy do 5 lat. Podobnie w przypadku nałożenia odsetek w stopie dwukrotnie wyższej od maksymalnej.
Nadzór KNF nad firmami pożyczkowymi
Zmiany godzą w działalność firm pożyczkowych nie tylko pod względem możliwości zarabiania na konsumentach. Wcześniejsze zmiany dość mocno określiły firmy, które mogą prowadzić działalność pożyczkową w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim. Narzucono m.in. minimalną wartość kapitału zakładowego oraz konieczność funkcjonowania jako spółki. Teraz firmy te mają podlegać nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
Przewłaszczenie nieruchomości pod zabezpieczenie pożyczki
Zabezpieczenie pożyczek po zmianie przepisów w ramach ustawy antylichwiarskiej nie będzie mogło przekroczyć kwoty pożyczki powiększonej maksymalnie o 45%. Ponadto zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami wykluczono możliwość przeniesienia własności nieruchomości na zabezpieczenie zaciągniętej pożyczki.
Restrykcje rządowe wobec firm pożyczkowych
Przyjęte przez rząd regulacje, które zaczną obowiązywać za pół roku spotkały się z falą krytyki ze strony podmiotów udzielających pożyczek w trybie ustawy o kredycie konsumenckim. Finalnie polityka rządowa zmierza do tego, by źródłem zarobku firm pożyczkowych były odsetki. Przypomnijmy, że maksymalna wysokość odsetek nie może w skali roku przekroczyć dwukrotności wysokości odsetek ustawowych, a w praktyce jest to poziom maksymalnie 10%. Wprowadzane zmiany określane jako Ustawa Antylichwiarska 2019 są konsekwencją realizowanego programu Sprawiedliwość i bezpieczeństwo, ogłoszonego przez Ministerstwo Sprawiedliwości jeszcze w kwietniu 2018 roku.